INTERLNG Archives

Discussiones in Interlingua

INTERLNG@LISTSERV.ICORS.ORG

Options: Use Forum View

Use Monospaced Font
Show Text Part by Default
Show All Mail Headers

Message: [<< First] [< Prev] [Next >] [Last >>]
Topic: [<< First] [< Prev] [Next >] [Last >>]
Author: [<< First] [< Prev] [Next >] [Last >>]

Print Reply
Subject:
From:
Allan Kiviaho <[log in to unmask]>
Reply To:
INTERLNG: Discussiones in Interlingua
Date:
Fri, 9 Feb 2001 18:53:48 +0200
Content-Type:
text/plain
Parts/Attachments:
text/plain (269 lines)
d[010209] x[Allan Kiviaho] KivA-129a
s[Re: Europanto e Porilaisten marssi]

[log in to unmask]

---------------------------------------------------------------
Luca Ghitti 010208: Per le libro: Nove grammatica finlandese,
autor Diego Marani. Diego Marani es le inventor del belle e
sympatic Europanto. Un anno retro ille ha scripte un
interessante libro: Nove grammatica finlandese; a despecto de
su titolo, illo non es un libro de grammatica, sed un
meraviliose romance.
---------------------------------------------------------------

Luca, gratias pro tu parolas amabile!

Diego Marani visitava Finlandia in decembre 1999
participante a conferentia general del Union Europee,
que finiva le periodo del presidentia de UE de
Finlandia.

Sr Marani era intervistate in le Television Finlandese
ubi ille narrava de su "europanto". Ille diceva que
ille planava scriber un libro de Finlandia. Assi, nunc
ille ha lo facte. Io pensa que io debe lo acquirer.

Diego Marani es un persona remarcabile pro interlingua
proque ille ha scripte in su sito de interrete de
europanto que "interlingua es un ver lingua, un lingua
seriose".

Ille diceva in le intervista que ille crede que le
anglese es finite in 50 annos quia tal personas como
ille ipse lo mutila.

---------------------------------------------------------------
Luca: Ab le initio del obra il ha un phrase del scriptor
  Paavo Haavikko: Ei Suomi ole mikään, se on tapa istua
  penkin päässa karvat korvilla.
Car Allan, esque tu pote traducer me isto!
---------------------------------------------------------------

Certo! Paavo Haavikko es un academico, scriptor,
philosopho e editor de libros.

Le traduction:

"Finlandia es nihil, illo es un modo de seder
al fin de un banco habente pilos super le aures".

Io non so certe qual significa "pilos" hic sed io
suppone que on ha bonetto-pellicia super le aures
(quia il es frigde o forsan quia on non - essente
un persona multo introvertite - vole audir alicun).

---------------------------------------------------------------
Luca: Esque tu cognosce etiam le "Porilaisten marssi"? Illo es
scripte in le libro, sed illo non ha le traduction italian. Io
ha comprendite que isto es un canto militar, de batallia.
---------------------------------------------------------------

Certemente! Porin rykmentti (Le regimento de Pori,
Björneborgs regemente in svedese) era fundate in 1626
per le commando del rege svedese Gustaf II Adolf qui
defendava le lutheranismo in le Guerra de 30 annos.
Le regimento participava a multe guerras in le armea
regal de Svedia usque Svedia perdeva Finlandia a
Russia AD 1809.

Quando Finlandia deveniva independente in 1918 le
Regimento de Pori era fundate del novo. Illo
battaliava honorabilemente in nostre guerras de
1939-40 e 1941-45.

Nunc le nomine del regimento es Porin prikaati
(Brigada de Pori) e su guarnition es in Säkylä, un
foreste al vicinitate del citate de Pori
(Björneborg in svedese = "Castello de urso"). Le Porin
prikaati es le plus moderne in le armea finlandese e
specialitate al operationes international sub ONU.

Le brigada ha trainate etiam un multitude de
estranieros pro activitates in unitates de
pace-tenente.

Vide, per favor:
General:
  http://www.mil.fi/joukot/porpr/frdf.html
Historia (incl. le bandieras del brigada)
  http://www.mil.fi/joukot/porpr/perinteet.html
Battalion finlandese in Kosova:
  http://www.mil.fi/joukot/porpr/kosovo.html

=======================
Porilaisten marssi
Björneborgarenas marsch
Marcha de porianos
=======================

Iste poema era dicte in 1860 per le poeta national de
Finlandia, Johan Ludvig Runeberg, qui ha dicte etiam
le "Maamme" (Vårt land - Nostre pais), le hymno
national de Finlandia. "Porilaisten marssi" es un
parte de un famose libro epic "Vänrikki Stoolin
tarinoita" (Fänrik Ståls sägner, Cantos de
sublieutenante Stool/Stål. Stål = aciero). Iste epos
heroic narra de ultime guerra de Finlandia como parte
del regno svedese, 1808-09 contra Russia.

Le statua in
http://www.mil.fi/joukot/porpr/perinteet.html es
inspirate per iste poema.

Johan Ludvig Runeberg scribeva omne su poemas in
svedese. Tote su production es traducte a finnese,
mesmo multe vices.

Svedese                             Interlingua

1                                   1
Söner av ett folk som blött         Filios de un nation qui ha sangui-
på Narvas hed, på Polens sand, på   nate a landa de Narva, arena de
Leipzigs slätter, Lützens kullar,   Polonia, planas de Leipzig, colles
än har Finlands kraft ej dött,      de Lützen, ancora le fortia de
än kan med oväns blod ett fält här  Finlandia non es morte, ancora con
färgas rött.                        sanguine del inimico hic un campo
                                    pote devenir tincte rubie.
Bort, bort vila, rast och fred!     Foras, foras reposo e pace!
En storm är lös, det ljungar eld,   Un tempesta es libere, il fulmina
och fältkanonens åska rullar;       foco, e le tonada de cannones de
framåt, framåt led vid led!         campo rola; avante, avante
På tappre män se tappre fäders      phalange a phalange. Le spiritos
andar ned.                          de patres brave reguarda basso a
                                    viros brave.
Ädlaste mål                         Le objecto nobilissime illumina
oss lyser på vår bana;              nos a nostre curso; acerbe es
skarpt är vårt stål,                nostre aciero, e nos son
och blöda är vår vana.              accostumate de sanguinar.
Alla, alla käckt framåt!            Totes, totes valentemente avante!
Här är vår sekelgamla frihets       Hic es nostre belle via del
sköna stråt.                        libertate de etate de seculos.
Lys högt, su segersälla fana,       Illumina alte, tu bandiera
sliten av strider sen en grånad     victoriose, lacerate de battalias
forntids dar,                       desde de dies de antiquitate gris,
fram, fram vårt ädla, härjade       avante, avante nostre standardo
standar!                            nobile, devastate!
Än finns en flik med Finlands       Ancora il remane un lobo de vetule
gamla färger kvar.                  colores de Finlandia.

2                                   2
Aldrig skall vår fosterjord         Nunquam debe on nostre pais natal
av våldets makt ur oförblödda       per fortia de violentia ab le
bataljoners armar ryckas,           brancios de battaliones non-
aldrig ljuda skall det ord,         sanguinate extirpar, nunquam debe
att Finlands folk förrått sin fria  le parola sonar, que le populo de
bygd i nord.                        Finlandia ha su region libere in
                                    nordia trair.
Falla kan den tappre blott,         Solmente cader pote un brave,
ej rygga för en faras hot, ej       non recular ante un menacia del
svika, böjas och förtryckas.        periculo, non deciper, clinar e
                                    devenir opprimite.
Falla, sköna krigarlott,            Cader, un belle fato de milite,
bliv vår, sen för en seger än vi    deveni nostre, post nos ha
kämpa fått.                         ancora potite luctar pro un
                                    victoria.
  Vapen i hand                        Arma a mano,
  och käckt vår ovan nära!            e valente a presso de nostre
  Dö för vårt land                    inimico! A morir pro nostre
  är leva för vår ära.                patria es a viver pro nostre
  Rastlöst fram från strid till       honore. Febrilmente avante ab
  strid,                              battalia a battalia,
  ty nu är stunden vår, och nu är     nam nunc le momento es nostre e
  skördens tid!                       nunc es le tempore del  recolta!
Glesnade leder vittne bära          Diminuite phalanges apporta glorio-
härligt om mod och bragder, om      semente teste de corage e
vårt lands försvar.                 prodessas pro le defensa de
                                    nostre patria.
Fram, fram vårt ädla, trotsiga      Avante, avante nostre standardo
standar!                            nobile e despectose!
Omkring dig än din trogna finska    Circum te ha tu ancora tu guarda
vakt du har.                        fidel finnese.

_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/_/

Ecce le traduction a finnese. Io non sape si tote le poema es
traducte a finnese como cantabile, sed io ha in schola e in le
servicio militar cantate solmente isto:

Finnese                             Interlingua
Heikki Klemetti

Pojat kansan urhokkaan,             Filios de un populo brave,
mi Puolan, Lützin, Leipzigin ja     qui sanguinava a terras de
Narvan mailla vertaan vuoti, viel'  Polonia, Lützen, Leipzig e Narva,
on Suomi voimissaan, voi            ancora possede Finlandia su
vainolaisen hurmehella peittää      fortia, illa pote coperir le terra
maan.                               con sanguine de inimico.

Pois, pois rauhan toimi jää,        Foras, foras lassa le ager del
jo tulta kohta kalpa lyö ja         pace, ancora tosto le spada
vinkuen taas lentää luoti,          colpa foco e ancora vola
joukkoon kaikki yhtykää,            ululante le balla, le totes,
meit' entisajan sankarhenget        connecte vos al truppo, le
tervehtää.                          spiritos de ancian heroes nos
                                    saluta.

Kauniina väikkyy muisto urhojemme,  Belle brilla le memoria de nostre
kuolossa mekin vasta kalpenemme,    heroes, mesmo nos solmente in
eespäin rohkeasti vaan,             morte pallidi, avante
ei kunniaansa myö sun poikas        bravemente, tu filio nunquam
milloinkaan!                        vende su honore!

Uljaana taistolippu liehu,          Fer flotta le bandiera de
voitosta voittohon sä meitä vie!    battalia, guida nos de victoria
Eespäin nyt kaikki, taisto          a victoria! Nunc avante le totes,
alkakaa, saa sankareita vielä       comencia le battalia, ancora
nähdä Suomenmaa!                    videra heroes Finlandia!

Iste traduction a finnese era componite (forsan etiam
traducte) per Heikki Klemetti, un compositor
ultrapatriotic qui viveva in le municipalitate de
Kuortane, Sud-Ostrobothnia, un provincia patriotic,
ubi general Mannerheim initiava nostre guerra de
liberation contra le occupante armea russe AD 1918.

Mi municipalitate natal, Alavus, es le vicino del
sud de Kuortane. Heikki Klemetti sovente visitava mi
patre quando ille veniva ab Helsinki a su casa post
le guerra. Sed io nunquam le videva, solmente su
auto ...!

Porilaisten marssi es le marcha honorari del
presidente de Republica Finlandia. In 1975 durante
del grande conferentia del securitate e cooperation
europee in Helsinki in le session final Leonid
Brezhnev pectinava su supercilios quando le presidente
de Finlandia, Urho Kaleva Kekkonen, entrava. Le
orchestra sonava le Porilaisten marssi. Reguardante
lo in le television nos nos demandava si sr Brezhnev
sapeva le parolas de iste marcha:

... än har Finlands kraft ej dött,  ... ancora le fortia de
än kan med oväns blod ett fält här  Finlandia non es morte, ancora con
färgas rött.                        sanguine del inimico hic un campo
                                    pote devenir tincte rubie.
- - - - - - - - - - - - - - -- - - - - - - -- - - - -- - - - -- - - -
... viel' on Suomi voimissaan, voi  ... ancora possede Finlandia su
vainolaisen hurmehella peittää      fortia, illa pote coperir le terra
maan.                               con sanguine del inimico.

In le ancian capital de Finlandia, Turku/Åbo, il ha
como vetule tradition ex medievo de declarar le pace
Natal. Un vice illo era emittite al mundo a al minus
500 000 000 spectatores. Post le declaration le banda
de musica del base naval de Turku sonava - Porilaisten
marssi (pace Natal ...).

Porilaisten marssi es sonate etiam semper in radio e
television quando un sportista finlandese obteni un
medalia aeree.

Cordialmente

Allan

P.S.
Le nomine de marito de bon amica de quasimarita de
nostre filio es Luca, illes vive in Bologna.

ATOM RSS1 RSS2