>Gratias, Josu!
>
>Tuesday, July  2, 2013 6:25 PM +02:00 from Josu Lavin
><[log in to unmask]>:
>> Car amico Nik,
>> 
>> AQUELLE 

'Aquelle' es demonstrative adjectivo remote. Il ha solmente duo adjectivos demonstrative, proxime e remote, in interlingua ('iste' e 'aquelle'), como in anglese (this, that)  e francese, e moderne
italiano.

Anglese: 'that/those', Fr.: ce, It.: quell, quello/quella
Esp. aquel, aquella Port. aquele, aquela, Cat. aquell/aquella,
Occitano: aquel/aquella, romaniano: acel, acea

In interlingua-Gode 'ille' es e pronomine personal mascule (he) e adjectivo demonstrative.  In Latino il non habeva personal pronomines, solmente le demonstrative adjectivos, a vices usate como pronomines.

De ubi veniva le 'a-'? Io regretta que alcuno demanda isto, proque le
explication complete non es simple.

Le problema es que il ha quasi necun exemplos scribite del latino popular (vulgar, protoromance) que linguistas pensa esseva le ancestre commun del linguas romance. Toto es un question del analyse del linguas romance e latino pro regularitates de transformationes de phonemas in parolas latin al phonemas in correspondente parolas in cata lingua romance.

Le latino non habeva personal pronomines. Lo que illo habeva esseva demonstrative adjectivos usate a vice como pronomines. De plus il
habeva un systema de tres locos pro le demonstrative adjectivos.
(Interlingua, anglese, francese, germano ha solmente duo). Espaniol e portugese retene le tres locos, durante que le italiano ora elimina le intermedie loco in quasi tote casos, mais retene los como formas archaic.

Ralph Penny in su libro A History of the Spanish Language ha iste tabulo.  CL es classic latino; VL es vulgar latino.
 
anaphoric  personal  demon.1  demon.2  demon.3  emphasis    identity

CL:  IS      ILLE      HIC     ISTE     ILLE      IPSE       IDEM
      |        |        |        |        |         \         /
      |        |        |        |        |          \       /
VL: ILLE     ILLE     ISTE     IPSE  *ACCU ILLE   *MEDIPSISSIMUS
      |        |        |        |        |              |
      |        |        |        |        |              |
Esp el (que)  el      este     ese    aquel,la         mismo
It.  ci       lui    questo,a †esso,a  quello         medesimo
Fr. celui qui  il     ce-ci     --      ce-là           même
Cat.  ?        ell   aquest,a †aqueix  aquell,a        mateix

In le latino vulgar o popular le demonstrativos romance esseva formate
a parte de demonstrativos latin per preceder ILLE con ECCE o ECCU = ecce, que fortificava le demonstrativo:
ECCE ILLE,  ECCU ILLE.  
Isto occurreva quando le latin demonstrativo se mutava simultaneemente al articulo definite ILLE HOMO = le homine e al personal
pronomine IL o LE = ille.  

In Francia al nord le francos ha usate ECCE ILLE e tosto habeva 
perdite le EC- de ECCE: (EC)CE ILLE => celle.  Un parallel forma 
de ISTE => ECCE ISTE => (EC)CESTE => ce e cette. Finalmente nove
formas se eleva ce-ci e ce-la.

In Italia ECCU ILLE deveniva (EC)CU+ILLE => quello, quella.
Similarmente ECCU ISTE deveniva => (EC)CU+ISTE => questo, questa.

De ubi veniva le A- in espaniol, portugese, catalano, occitano e 
romaniano? Un theoria es que in loco de ECCU, il habeva un similar
uso del parola ATQUE:  ATQUE ILLE => ATQUELLE => AQUELLE. 
Similarmente ATQUE ISTE => ATQUISTE => ATQUESTE => AQUESTE. De
plus in latino ATQUE semper precedeva un vocal al initio de 
un sequente parola.  Mais isto non explica le italian  'quello',
'questo' proque le italiano historicamente non perde un initial A-.

Io pensa que un altere explication es possibile. 

Paden in su "An introduction to Old Occitan" suggere que il es 
possibile que in general ECCU+ILLE e ECCU-ISTE deveniva QUELLE E 
QUESTE, como io ha describite, in tote regions foras Francia del 
nord.   Mais un secunde unda de fortification sequeva in regiones foras de Italia.  Un variante de ATQUE in latino es AC, que es usate ante formas comenciante con consonantes.  AC+QUELLE => aquelle, 
AC+QUESTE => aqueste. 

Isto explica formas in Espaniol/Portugese, Catlano/Occitano.
(Espaniol usava aquest, aquesta fin al 16me seculo, quando illo 
reverteva a 'este, esta'.)  

Illo equalmente explica le romanian 'acel' e 'acest'.  'Aquelle' esseva pronunciate initialmente  como /akwelle/.  Mais le sono de /kw/ ante -e- in romaniano ha cambiate a /tch/.  Assi acel = /atchel/. Isto es
verificate per latin QUAERERE => *QUERE => 'cere' in romaniano.


In necun lingua moderne es le personal pronomine (he, she, it) e le demonstrative adjectivo (that [one] )le mesme forma.

IN INTERLINGUA-GODE:
>= (pron. dem.) ille, illa, illo, illes, illas, illos
>

deletion

>> AQUI
Isto es disveloppate similarmente a AQUELLE.
In latino le adverbio HIC ha perdite e le initial e le final
consonante in pronunciation.  In latino vulgar, le qual es le
fonte de formas in le linguas romance, in le nord de Francia,
HIC -> ECCE HIC -> (EC)CE+I = CI
In italia
HIC -> (EC)CU + (H)I(C) => CUI -> 'qui'.
In regions ubi il habeva ACCU, ECCU HIC => QUI =>
AC+QUI => AQUI.  O ATQUE HIC => AQUE+I +. AQUI.
QU ante E o I  es pronunciate o como /kw/ o /k/ in
interlingua. Io pensa que o le un o le altere es
optional. 

>= ci

Nos vide que 'ci' es francese exclusivemente.  Le resto del formas 
romance es derivate de ECCU+ <  >.  Proque le italian QUELLO, QUELLA,
e QUI manca del secunde reinfortiamento, le italian solmente appoia
le prototypo in parte.  Mais le espaniol/portugese, catalano/occitano
e romaniano reinfortiate con A- determina le predominante prototypo
AQUI.

>
>Es le pronunciation de iste duo parolos le mesme? Nonne.
> 
>> FIN = USQUE
Non exactemente.  USQUE es le parola latin pro anglese 'until'.
FIN es FIN = 'end'.  
>> 
>> fin a = usque a
>> 
>> fin que = usque que

Isto non es un prototypo con tres varientes, mais un formation usante
un technica supplementari describite in le Reporto General de 1945 e in
le lectura de Gode in 1954 al Moderne Language Association.
Le idea es que quando il non ha alcun variante commun con le
resto, on debe cercar le variantes moderne pro trovar le parola
con un forma jam international con un senso international e basar
le solution super isto.  Nos ha
A. until, up to F. jusqu'à < Lat. de+usque, I. fino a, finché, 
Esp. hasta P.ATÉ A e ATÉ QUE Catalan/Occitan fins a, fins que, rom. pîna la
Le latin 'usque' non suggere su senso.  F. jusqu'à es unique al
francese e non suggere su senso.  I. fino a e finché es le idea
que on fini un serie a un puncto indicate o per un cosa o un action;
espaniol/portugese HASTA e ATÉ es possibilemente de origin arabic.
Le italian e le Catalano/Occitano suggere le uso de 'fin' a indicar
un fin a un termination de un serie in tempore o spatio.

>
>IED ha
>fin = (noun) end
>a fin de = in order to 
>a fin que = in order that
>
>usque = to, up to, till, until
>usque al (presente) = up to the (present time)
>usque que = ???
>
>> IL FACE = retro

Alcun linguas romance usa isto pro indicar un passage de tempore al
passato.  Fr. 'il y a', E. hace = face, P. atrás, há tempos atrás,antes I. fa = face
Io non pensa que isto es le sol maniera de indicar multe tempore in le passato.  Io sape que a vices io dice "Multe annos de retro' = "many 
years ago".  Mais un interlinguaista francese pote dicer "Il ha multe annos la 	quando...."  E un espaniol pote dicer  "Il face multe annos...

>
>Io non comprende iste traduction.
>facer = make
>retro = back, backwards, ago
> 
>> LONGITAN = LONTAN
It. lontano (prep. adj., adv.) = far off; fr. lointain.
Que nos junge isto con le resto del familia de LONGE.  Le fonte es 
un parola 'longitanus' in le latino vulgar, un longe distantia de aqui.
 
>> 
>> MINTERE / MENTRE = durante
>
>Io velle saper le rationamento super iste parolas.
>
>> 
>> POT''ESSER = FORSAN
>
>Nos vide "potesser" in iste discussion. Forsan "pote esser" o "pote ser"
>es melior. Fr. peut-être, Occ. podser, ital. pote essere

Isto es optional.

>
>> SUSO: supra
Nos pote cercar formas in le antique linguas:
Espaniol 'suso', 'asuso'< L. sursum A. above, upward, Fr. dessus, Ital. su, †suso, P. †suso, †sosso, Cat. dessús Occit. sus  Rom. sus
Io pensa que le parola es multo international.
>> 
>> SUBTO: subtus
Isto reimplacia le latin 'subtus' in le IED. below, beneath, underneath
F. en dessous, E. †so, It. sotto  Ptg. sob, Cat. sota, dessota,
  Occit. sotan/ sotz, jos

>> 
>> JOSO o JUSO: infra
L. deorsum, Lat. tarde iusum, VL. josu A. down E. yuso, ayuso, P. ? I. giu, giuso, Occ. jos, Rom. jos
>
>Io velle saper le rationamento super iste parolas. Illos non sembla
>necun parolas international.

Non saltar a conclusiones!  :-)

Per usar duo linguas minor romance, nos reinfortia un o duo
variantes jam in le original tres linguas romance e trova un
solution.


>
>Tu ha AQUESSE e AQUESTE (+aquessa(s), aquesso(s), aquesta(s),
>aquesto(s)) in tu lista "THESAURO 2013"
>
>AQUESSE = (pron dem) isse = esse : this, that, these, those
>AQUESTE = (adj/pron dem) iste : (adj dem) 1. this, these; 2. (the)
>latter (second of two). (pron dem) 1. this (one); the latter

aqueste, etc. ha possibilitates proque illo face un plus
regular familia de parolas in aqu-. Mais le facto que le espaniol
ha perdite uso de 'aquest' 'aquella' e ha retornate a este, esta,
interlingua usa iste, ista (pron.).
>
>Io non sape necun publication que usa "isse" o "esse".

Illos es le tertie caso del demonstrativo, le intermedie caso, e interlingua non ha aquello.

Amicalmente,
Stan Mulaik


--
Pro leger le archivos e pro modificar o cancellar le subscription:
http://listserv.icors.org/archives/interlng.html