Le Inferno Canto I
per Dante Alighieri
Traducite per Bruno Zani e Stanley Mulaik del ialiano
Nota del traductores: Le Inferno per Dante Alighieri es un del plus famose
poemas del litteratura classic. Illo equalmente es laudate pro adjutar
establir le forma del italiano como un lingua litterari. Illo es scribite plen
del allegoria. Durante le septimana sancte del anno sancte 1300, Dante, qui ha
35 annos de etate (le medio del vita), es in timor que su anima es damnate pro
su peccatos mortal (le foreste obscur). Ille essaya de salvar se, mais ille
sol non pote vincer su avaritia (le lupa), su ira (le leon) e su orgolio (le
lynce). Desperate, ille quasi renuncia de salvarse, quando Vergilio (le
sapientia del mundo antique) veni a su succurso. (le versos 101-111 es un
obscur prophetia, pro le qual il ha multe interpretationes)
Canto I
1) In medio del cammin' de nostre vita
io me trovava in un foreste obscur
que le directe via esseva perdite.
4)O! Quanto esseva il dicer un cosa dur
iste silva salvage, e aspere e forte
que in le pensar renova le pavor!
7) Tanto amar es illo, que poco plus es le morte;
mais per tractar del bon que io la ha trovate
io va dicer del altere cosas que io la ha percepte.
10) Io non sape reiterar como io la habeva entrate
proque io esseva tanto plen de somno a aquelle puncto
quando io le ver via habeva abandonate.
13) Mais post que io esseva al pede de un colle juncte,
la de ubi terminava aquelle valle
que habeva de pavor mi corde compuncte,
16) io altiava mi vista e videva su spatulas
vestite jam del radios del planeta
que mena alteros directe per tote stratas.
19) Alora esseva le pavor un poco quietate
que in le laco de mi corde habeva durate
le nocte que io passava con tante pietate.
22) Como aquelle, qui con effortio exhauste
sortite del mar al ripa
se torna al aqua periculose e reguarda, trepidate,
25) assi mi anima, que ancora fugiva,
se tornava a retro pro reguardar le passo
que alcun vivente non jammais lassava.
28) Postea que io reposava mi corpore lasse,
io me inviava al salita deserte
assi que le pede firme era plus basse.
31) Ecce! Quasi al initio del ascension
un lynce rapide e multo veloce,
coperite de pelle maculate;
34) e illo non se partiva de ante mi facie
e al contrario, tanto impediva mi via,
que io esseva tentate a retornar me.
37) Le tempore esseva le principio del matin’,
e le sol montava in suso con aquelle astros
que era con illo quando le amor divin
40) moveva primarimente aquelle cosas belle;
assi que a ben sperar il esseva un bon occasion
de bestia con le varigate pelle
43) per le hora del die e le dulce saison;
mais le subite apparition de un leon
me espaventava multo gravemente.
46) Iste semblava venir contra me
con su testa alte e con rabiose fame
que le aere pareva de tremer pro ille.
49) E anque un lupa, que de tote fames
semblava cargate in su magressa,
que da un vita povre a multe gentes,
52) e me donava tante gravitate
con le pavor causate de su oculos,
que io perdeva sperantia del altessa.
55) E como uno qui de bon corde acquire,
mais quando le hora de perder adveni,
in su pensar, ille lacrima e plora;
58) assi le bestia me faceva sin pace,
e approximante se contra me de poco a poco,
me repelleva a la de ubi le sol tace.
61) Mintere que io cadeva verso le basse loco,
ante mi oculos, ille appariva qui
pro longe silentio, pareva rauc,
64) Quando io le videva in le deserto,
«Miserere de me», io le critava,
«sia que tu un umbra, sia que tu un homine es!».
67) Ille replicava: «Homine io jam esseva,
e mi parentes esseva lombardes,
mantuanos per patria ambes.
70) Io nasceva sub Iulio, ben que tarde,
e viveva sub le bon Augusto in Roma,
in le dies del deos false e mentiente.
73) Io era poeta, e io cantava del juste
filio de Anchise qui de Troia veniva,
quando Ilio superbe esseva combuste.
76 Mais perque tu retorna a tante tedio?
perque tu non sali al gaudiose monte
que es fonte e occasion de tote joia?».
79) «Es tu aquelle Virgilio e aquelle fonte
effluente que extende de ample fluvio de parolas?»,
Io rispondeva con un vergoniose fronte.
82) «O, de tote poetas honor e lumine,
io ha scrutinate me le longe studio e grande amor
que me ha facite cercar tu volumine.
85) Tu es mi magistro e mi autor;
tu es le ille unic de qui io apprendeva
le belle stylo que me dona honor.
88) Vide le lupa que me ha repulse;
adjuata me de illa, o famose sagio,
perque pro illa face tremer mi venas e le pulso.»
91) «Il conveni que tu prende un altere
route», ille replicava post vider mi lacrimas,
«si tu vole partir de iste loco salvage:
94) Que aquelle bestia, pro que tu crita,
non lassa alcuno passar per su via,
mais le impedi tanto que il le occide.
97) Su natura es assi maligne e viciose ,
que illa non jammais plena su avariciose voler,
E post le repasto illa ha plus fame que previe.
100) Multe es le animales a que illa se accopula,
e illos essera multe plus, in fin que le leporario
venira qui la facer morir con dolor.
103) Iste non mangiara ni terra ni peltro,
mais le sapientia, le amor e le virtute,
e su nation sera intra feltro e feltro.
106) De aquelle humile Italia essera salvate,
pro que moriva Camilla le virgine,
Eurialo e Turno e Niso de ferite.
109) Iste la chassara per cata villa,
fin que ille la habera remittite in le inferno
la unde, in invidia, primo illa partiva.
112) Ergo, pro tu bon, io crede e discerne
que tu me seque e io essera tu guida,
e io te trahera per le loco eterne,
115) ubi tu audira desperate stridores
tu videra le antique spiritos dolente,
que pro le secunde morte cata un crita;
118) e tu videra los qui es contente
in le foco proque illes spera de venir
quandocunque illo sia, al gentes beate.
121) E si postea tu vole ascender,
un anima pro aquello plus digne que me:
con ille io te lassa in mi partir.
124) Perque aquelle imperator qui la suso rege,
proque io esseva rebellante a su lege
non vole que in su citate per me se veni.
127) Ille rege ubique e la ille rege;
La es su citate e le alte throno:
O felice es qui es la electe!».
130) E io a ille: «Poeta, io te requesta,
per aquelle Deo que tu non cognosceva ,
Pro facer que io fugi iste mal e pejor,
133) que tu me mena la ubi tu diceva,
si que io pote vider le porta de sancte Petro
e illes qui tu face tanto triste».
136) Alora ille moveva e io le sequeva.
Stan Mulaik
--
Archivos e disabonar: http://listserv.icors.org/archives/INTERLNG.html
|
