Salute Kjell Tore!
Ego cita del libro M. I. Isayev et. al.: "Problemy interlingvistiki", Editorial "Nauka", Moscova 1976
"In le secunde medietate del XVII seculo le croate prestre catolic Juri Krizhanich (1618-1683) viagiava a Russia pro convincer le imperator del necessitate de un union politic e religiose de omne slavos sub le direction de Russia. Un medio pro attinger iste scopo, secundo Krizhanich, era un lingua commun a omne le nationes slavic. Jam ante le initio
de su viage a Russia Krizhanich comenciava le elaboration del grammatica del lingua pan-slavic, le qual on sole appellar "ruski jezik" (in le publicationes interlinguista on ha corrumpite iste nomine un poco "ruski jezyk"). Sic jam in 1652 ille scribeva alcun poemas, essentialmente consistente de un mixtura del serbocroato con elementos del slavicos
ecclesiastic e oriental. On pote forsan parlar del "ruski jezik" jam comenciante con su obra "Putno opisanie ot Levova do Moskvi" (Description de un viage de Lvov (?) a Moscova) (1659). Le questiones del morphologia del lingua pan-slavic Krizhanich presentava in su obra linguistic "Gramatichno iskazanje ob ruskom jeziku" (1665; un poco liberemente
"Description grammatic del "ruski jezik"). In su lingua Krizhanich anque scribeva "Objasnjenje vivodno o pismê 1) slovênskom (1659 - 1661; Explication introductive del scriptura slavic). le famose tractato politic, le qual le scientistas sole appellar "Politika" (1663 - 1666), e alcun alteres. "Politica" era publicate duo vices in Russia, 1859 e, in
plus completemente, in le annos 1859 - 1860, un tertie edition, plus complete e con un documentation omnilateral era publicate in 1965, parallelemente in le panslavic e le lingua russe moderne.
Linguisticamente on pote qualificar le lingua panslavic como un mixtura de elementos grammatic e lexical de varie linguas slave. Plus fortemente on percipe le elementos del slavico ecclesiastic e le lingua russe. On pote anque observar specificos del lingua serbocroate, super toto tales del dialecto chakavic (in le variante ikavic) 2). Secundo datos
del slavista nederlandese T. Ekman qui vaceva un analyse selective del vocabulos del "Politika", circa 59 % del vocabulos es commun a omne linguas slavic, circa 10 % constitue vocabulos russe e ecclesiastico-slavic, c:a 9 % vocabulos serbocroate, c:a 2.5 % polonese, e il ha anque vocabulos ucrainian. Multe parolas, le quales se non da identificar con
altere vocabulos de linguas slavic, Krizhanich ipse creava.
Usque nostre tempore le questiones del vocabulario, phoneticae grammatica del lingua panslavic de Krizhanich attrahe grande attention de slavi(ci)stas de varie paises.
1) In mi translitteration ego usa "ê" pro le littera jat' (le qual existeva in le alphabeto del russo usque le revolution in 1917 quando illo era substituite per le normal littera e (je)
2) Le dialectos in ex-Jugoslavia, pote esser dividite in ikvavic e chakavic e un multitude de alteres, dependente del forma de certe pronomines interrogative e relative, correspondente a "que" e "qui" in interlingua. Nota de KjR.
In mi translitteration ego usa le littera j como in germano, italiano, scandinavo finno-ugric e omne linguas slavic.
Trad. KjR
Commento:
Le comparation non es totalmente correcte, ma lassa nos imaginar que nostre prestre haberea viagiate non a Moscova ma a Paris o Vienna pro convincer le imperator ibi. Forsan ille haberea tunc probate scriber in latino con un forte mixtura del italiano e francese.
In facto le "ruski jezik" de Krizhanich ha le aspecto de un sorta de interlingua pro le linguas slavic. Illo non es le sol, il ha anque "Slovianshchina" e alcun alteres. Ma le cosa unic con "ruski jezik" es que ille lingua vermente era usate, non solo le contento in un libro que omnes debe apprender!
Kjell R
|
