d[000213] x[Allan Kiviaho] KivA-02Ca
s[Latino e parolas grammatic]
[log in to unmask]
Hic Courier 10 (fontes fixte) absolutemente necesse
est!
Estimate interlinquisitores!
Alicun grande pionieros de Interlingua, mesmo
Dr Alexander Gode von Aesch ipse, prefereva elementos
latin in Interlingua. Altere grande partisanes de
latino era i.a. Andre Schild, H.E. Ruhrig e Ric
Berger.
On poterea distinguer duo scholas principal de
Interlingua:
- LE SCHOLA LATIN (LSL)
- LE SCHOLA ROMANCE (LSR)
On pote, forsan, adder un tertie schola:
- LE SCHOLA ANGLESE (LSA)
Pro Dr Gode Interlingua era un lingua que se situa:
Latino classic
|
Latino vulgata
|
|-------->INTERLINGUA<----+
| |
+--------------+--------+-------+ |
| | | | |
Espaniol/Portugese Italiano Francese Anglese |
| | | | |
------------------------------------- |
| Parolas moderne |------+"Feedback"
-------------------------------------
^
|
Altere linguas
Le parolas basic de Interlingua era capturate in le
phase quando le latino vulgata se comenciava
diversificar a moderne linguas romance. Le systema
Godean se abhorre le parolas peculiar a un singule
lingua national (o duo linguas).
Introduction al Vocabulario International per
Alexander Gode, dr. phil.
Un exposition del principios fundamental e le
methodos formative del lingua international
INTERLINGUA
Traduction per K. Wilgenhof ab anglese del
paginas introductori (xxvii..xlix)
del Interlingua-English-Dictionary (IED)
publicate per le
International Auxiliary Language Association.
Servicio de Libros UMI. Beekbergen, le Paises
Basse 1995. Reimpression corrigite 1996.
---------------------------------------------
FORMA DE PAROLAS INTERNATIONAL
Le formas in que le parolas international es
registrate debe esser ni italian, ni
francese, espaniol, portugese, anglese,
german o russe; illos debe esser internatio-
nal. Isto implica que toto sia eliminate de
illos que es un tracto characteristic de un
singule lingua. Si le parola espaniol pro
'earth' es TIERRA, le forma international de
isto debe non continer le diphthongo -IE- que
es un specific disveloppamento espaniol. Le
forma international que corresponde a
francese AIMER debe non terminar se in -ER
que es un specific disveloppamento francese.
Ancora, si le parola VORACIOUS es admittite
a entrar in le vocabulario international,
illo non pote apparer ibi con le syllaba
final -IOUS proque isto es un peculiar
excrescentia anglese.
---------------
Le Schola Latin
---------------
Le Schola Latin prefere le orthographia classic.
Su partisanes son le nationes nordic (Sed Kjell
Rehnström ha vacillate in su fide ...) e germanos.
Le Schola Anglese (e.g. Stan Mulaik) etiam prefere le
orthographia classic, obviemente proque anglese ha
preservate le majoritate de parolas latin in lor
formas classic. Sed le pronunciation de iste parolas
in anglese es totalmente degenerate e deteriorate ...
Le pronunciation de parolas latin es in finnese quasi
absolutemente como in le latino classic, tal etiam
in linguas baltic. Le vocales in polonese son multo
latin. Comparativemente latin in re le pronunciation
son etiam le linguas germanic in Scandinavia e Europa
central. Comocunque le altere linguas slavic. Le
vocales e consonantes son multo latin in le grande
gruppo de linguas turc!
Mi vision es un grande gruppo de Interlingua Latin,
consistente al minus de nationes de Europa
Septentrional e le nationes germanic, baltic, slavic
e turc. Un nove Liga Hanseatic Interlingual, le bloco
interlingual de Europa Central/Oriental e Eurasia
Turc.
-----------------
Le Schola Romance
-----------------
Il es comprensibile que le parlatores de linguas
romance vole tener Interlingua tam presso a lor
linguas materne quam possibile. In re le vocabulario
e grammatica.
Malgrado que le italiano es le hereditario principal
del latino e le pronunciation de italiano se non multo
differe de pronunciation de latino, italiano appare
haber tendentias a ortografia simplificate
("collateral"). Io ha percipite que in Brasil le
ortografia collateral es un linea official, plus o
minus.
P.ex. Stan Mulaik ha alicun vices accentuate que
selectiones pro-espaniol son preferite "proque
700 000 000 gentes parla espaniol". Io ha vidite
statistica que le numero de gentes que parla espaniol
es solmente ca. 333 000 000 - ancora un numero
impressive.
Fortemente accentuar que Interlingua es un lingua que
700 000 000 (o 333 000 000) espanioles comprende sin
studiar necessemente non evelia multe sympathia in le
grande bloco Europa Septentrional, Central e Oriental/
Baltico/Eurasia Turc ubi Interlingua debe esser
apprendite ex quasi zero.
On mantene que "Interlingua es un lingua neutral".
Qual neutralitate es in lingua que 500 000 000
gentes obtene gratis e altere 500 000 000 solmente
per sudor e lacrimas? ("Quare deberea nos studiar e
parlar LOR lingua ...?). Io crede que le grande bloco
non-romance non vole parlar espaniol, italiano,
portugese etc. como LOR PROPRIE LINGUA, sed un lingua
vermente neutral, le ver NEOLATINO, Interlingua con
accente forte verso latino. Nonobstante que le
nordicos multo ama e admira le paises mediterranee e
pensa que le linguas romance son multo belle.
Un prospecto interessante e forsan etiam importante es
un alliantia possibile con le latinistas. Latino es
inseniate in universitates de quasi omne paises in le
sphera del civilisation occidental - illos ha pecunia!
In despecto que io ha scripte supra io pensa que il es
in ordine que il existe un Schola Romance e que illes
parla Interlingua con accente romance. Sed nos
nordicos accentua le virtutes roman, vamos son
citatanos del Imperium Romanum Interlinguarum (sin
romanos ipse ...?).
Francese es un capitulo per se. In Gallia on cessava
de parlar latino jam al fin de 7me seculo. Paradoxal-
mente le gothos occidental guardava le cultura classic
in Espania con plus grande pietate quam le varie
barbaros in Gallia. In Gallia/Francia le latino era
perdite como le lingua del populo sed le latino
classic retornava durante le regime del Carolo Grande
benque ille habeva Aachen como le capital de su
imperio, non Paris.
Le pronunciation in francese es quasi tanto degenerate
e peculiaritate (si nos tene latino como standard)
como anglese.
-----------------
Le Schola Anglese
-----------------
Il ha plure personas qui vole sin critica adaptar
parolas anglese a interlingua como "parolas prendite
non-assimilate" sed como parolas que son la pro
remaner "pro sempre".
Plure parolas anglese son in ordine (sed lor
pronunciation usualmente non) sed io specialmente
abhorre parolas que son ab origine non-romanic, ha
un forma que es plus o minus impossibile a "inter-
linguanisar" e son opac.
Tal parolas anglese son como "le Quinte Colonna" que
infiltra Interlingua e lo degenera, decade e dissolve
de intra.
Un characteristica de anglese es su opacitate, i.e.
le forma de un parola sovente non da un idea de su
significantia. Alicun comparationes inter anglese e
germano:
Anglese Germano
------------------- --------------------------------
Bazooka Rückstossfreie Panzerabwehrwaffe
Car Kraftfahrzeug
Crane Hebezeug
Pantograph Stromabnehmer (In locomotivos)
Missile Lenkwaffe
Squirrel cage motor Käfigläufermotor
Tank Panzerkampfwagen
Le linguas de Europa continental ha un forte tendentia
a transparentia in su vocabularios.
Le Statos Unite es le plus potente stato in brancas
de technologia alte. Le impacto de terminologia
anglese es fulminante.
Union Europee besonia un technologia alte multo plus
developpate quam que nos ha hodie. Pro exemplo le
successo spectacular de NOKIA, un corporation
finlandese de un nation de 5 milliones inhabitantes,
prova que le Statos Unite non es nonbattibile.
Sed Europa debe haber
1. Un commun lingua pro fines practic - Interlingua
2. Un spirito e feritate europee, un lingua europee
que es heritate ex nostre ancestores cultural,
grecos e romanos, Interlingua con su radices in
latino, es un instrumento importante pro sustener
tal spirito.
Si nos accepta le infiltration de alien e non-natural
elementos anglese in Interlingua, proque nos adhere
al Interlingua del toto? Proque non adaptar anglese
e jectar Interlingua in le situla del immunditias.
Multe parolas technic de anglese son in ordine, como:
Pronunciation in anglese
(Si rejectabile)
------------------------
bit
thyristor thairistor
transistor
Dubitose es e.g.:
Substitution preferabile
------------------------
byte bait octeto
Un termino totalmente impossibile:
software softweö(r)
Pronunciation impossibile, significantia
opac e nonsensic. Qual es hic "molle", le
cerebro del usator?
Le parola francese "logiciel" es bon sed
difficile a interlinguanisar. Le
programmas e systemas de operation de
ordinatores son jam productos immaterial
que pote appare in multe formas
differente. E.g. le componentes digital
hydraulic, usate in electronica medicine,
militar etc., son facite de aciero
inoxydabile, illos son multo dur, multe
plus dur ("hardware") quam e.g. le
cablos platte.
Qual facer con un tal parola como "nerd"? Le
pronunciation, "nööd", es totalmente impossibile in
Interlingua. In Finlandia nos ha le quasi official
traduction "nörtti". In Interlingua forsan "nerdo".
Le dictionario de Cassell:
nerd (noed) n. (slang) an ineffectual person, a fool
(etym. doubtful)
A fool, si, sed "ineffectual"? Le juvene nerdos
finlandese travalia 16-18 horas per die e son
multissimo efficiente ...
Le principio de 3/4 non es usabile pro le nove terminos
del technologia alte proque le linguas controllante
(salvo anglese, naturalmente) momentano non attinge
con le developpamento rapidissime. Solmente tal parve
linguas como finnese pote esser assatis alerte.
Salutante
Allan
|
