On 3/18/07, Ado Hall <[log in to unmask]> wrote:
> Iste puncto me interessa.
>
> Que dice Gode re le evolution de Interlingua ?
>
> Io sape que il ha scribite multo re le methodos per le quales IALA
> habeva extrahite le parolas que on trova in le IED.
>
> Sed re un disveloppamento continue in le futuro - an il scribe re isto?
>

Interlingua es un lingua singular in un certe senso, proque ilo pote
esser le unic lingua del mundo (si nos disconsidera Folkspraak) que ha
duo spiritos in un sol corpore. Ilo es un lingua ambivalente.

Le prime spirito determina que Interlingua es un lingua como
qualcunque altere, subjecte al leges normal de evolution del linguas
natural. In conformitate con iste spirito, su comunitate de parlantes
directe guida colectivemente le evolution del lingua. Le uso del
lingua per varie parlantes promove le surgimento de nove vocabulos,
expressiones interne e un cultura comunitari que camina al latere del
lingua in le strata del evolution inconsciente e imperceptibile. Le
vocabulos minus usate deveni lentemente obsolete con le tempore.
Altere parolas gania con le uso e le tempore nove significatos. Como
tote linguas vive in le mundo, Interlingua tamben possede variantes,
idiolectos (variantes personal) e sociolectos (variantes grupal). In
iste senso, Interlingua es similar a natulinguas como Anglese,
Japonese e Guaraní, e a conlinguas como Esperanto e Ido. Conforme iste
spirito, Interlingua es un lingua exclusive de um micre comunitate, le
comunitate de parlantes directe de Interlingua.

Ma le secunde spirito es unic a Interlingua. Le secunde spirito,
aparentemente incompatibile con le prime spirito, establi que
Interlingua es un "lingua" (manifestation linguistic) subordinate a
altere linguas (le linguas fonte), e non un lingua autonome. Le
evolution de Interlingua ocurrerea solmente in sincronismo con le
evolution del linguas fonte. In conformitate con iste spirito,
Interlingua non es un lingua ordinari (de un comunitate directe de
parlantes), ma le resultato del aplication continue de un metodologia
a linguas existente. Conforme le secunde spirito, Interlingua non es
un lingua de un parve comunitate directe, ma un manifestation
linguistic compartite per un grande comunitate de parlantes indirecte
(francofonos, lusofonos, italofonos, etc.).

Le duo spiritos es aparentemente incompatibile, ma ilos pote coexistir
-- e ja coexisti. Interlingua como un lingua de un comunitate directe
de parlantes pote esser observate in le cultura interlinguan: le
interaction de personas in iste lista, le libros scripte in
Interlingua, le traductiones, le congressos, etc. E Interlingua como
un manifestation linguistic del comunitate Angloromance pote esser
observate quando nos obteni le vocabulario translingual per medio del
aplication del metodologia de IALA super le linguas fonte.

Io vide le duo spiritos como desirabile. Le prime spirito face
Interlingua esser un ver lingua, e que face possibile le existentia de
nostre comunitate, le comunitate micre e exclusive de parlantes
directe de Interlingua. Le secunde spirito non face Interlingua esser
un ver lingua, ma ilo face Interlingua esser un manifestation
linguistic translingual/international, de proprietate colective de
tote le parlantes del mundo Angloromance. Tunc le prime spirito
colabora proque face Interlingua esser un ver lingua, e le secunde
spirito colabora proque forni a Interlingua un anima vermente
translingual/international e forni un identitate comun pro unir varie
populos.

Si nos desira que le comunitate de parlantes directe mantene su
existentia -- e io desira isto --, le coexistentia del duo spiritos in
un sol corpore es inevitabile. Ma le coexistentia pote esser
harmoniose o conflictuose; isto depende del atitude del parlantes. In
mi opinion, le secreto pro le existentia harmoniose del duo spiritos
es que le resultato del metodologia de IALA deveni le Interlingua
standard, e le variantes personal e grupal de Interlingua (per exemplo
le variantes del personas que seque fidelmente le IED) non deveni
stigmatizate. In altere parolas, mi opinion es que le metodologia de
IALA defini le standard, e le personas es libere pro usar variantes
que place los plus (mesmo si lor uso diverge del resultato del
metodologia de IALA).

Quando Gode scribe super le spirito de Interlingua in le Manifesto de
Interlingua, ile vide Interlingua solmente conforme le secunde
spirito. Ben que ile non mentiona explicitemente le parola
"evolution", ile diceva, in le section "Contra omne dogmatismo,
ma...", que Interlingua non pote esser modificate arbitrarimente, ma
solmente conforme factos linguistic que existe in le mundo
Angloromance:

"Io non pote discuter compromissos o reformas que non resulta del
studio del factos
intra le sphera linguistic del Romania, proque io ha nulle autoritate
de violar le factos historic, e si le compromissos o reformas que on
propone resulta de facto del factos real, il non es necessari discuter
los, proque alora illos non es compromissos o reformas del toto sed
perfectemente legitime elementos de interlingua. Sed il ha un altere
aspecto del cosa: Ben que le laborantes qui establiva le tractos
fundamental del lingua typo del Romania esseva ben qualificate pro lor
deberes, il es possibile que illes errava in lor observationes e etiam
que illes esseva, de tempore a tempore, influentiate per prejudicios
subjective. Iste significa que omne detalios del structura de
interlingua pote esser re-examinate in le lumine del factos intra le
sphera del Romania, e si le conclusiones que on obtene assi non es
identic con le conclusiones formulate in le manuales fundamental de
interlingua, on ha non solmente le derecto sed le deber de facer se
audite [nota de Antonielly: Stanley Mulaik, que age exactemente
conforme Gode peteva, veni a mi mente in iste momento]. Ecce le base e
simultaneemente le confinios del elasticitate e del non-dogmatismo del
theoria de interlingua. Si on comprende iste relationes, on comprende
que per exemplo le suggestion de introducer in interlingua un
differentiation inter 'lingua' e 'lingue' (pro 'le phenomeno que nos
parla' e 'le organo in nostre buccas' es indiscutibile, durante que le
conclusion que le retention de 'ph' e 'th' in parolas de origine grec
es contra le tendentias general intra le sphera del Romania non pote
esser rejicite con le assertion que illo viola le spirito de
interlingua."

Le diferentia inter me e Gode es que io recognosce e accepta le
coexistentia del duo spiritos, ma Gode accepta solmente le existentia
del secunde spirito. Ja le diferentia inter me e alcun parlantes de
Interlingua que manifestava in iste discussion e que seque fidelmente
le IED es que io recognosce e accepta le coexistentia del duo
spiritos, ma ilos accepta solmente le existentia del prime spirito. In
altere parolas, le practicantes que seque fidelmente le IED e non
accepta cambios in alcun (poc) parolas que esseva obtenite per un
accidente human in le aplication del regulas pro definir prototipos es
contra Gode, proque ilos accepta solmente le prime spirito ma Gode
accepta solmente le secunde. Isto non significa que lor atitude es bon
o mal, isto es solmente un constatation.

Que significa acceptar le duo spiritos? Io pote monstrar un exemplo.
Si multe membros del comunitate de parlantes directe de Interlingua
hipoteticamente comencia facer un distinction inter "lingua" (que nos
parla) e "lingue" (que existe in nostre bucas), isto disviara del
standard de Interlingua (que possede solmente "lingua" pro le duo
conceptos), tunc isto disviara del conformitate exclusive al secunde
spirito. Ma le distinction, si isto ocurreva, esserea un resultato
natural del evolution linguistic in conformitate al prime spirito. Si,
considerante le hipotese, nos accepta le uso de "lingue" per le multe
membros qui usa lo como un parola *valide ma non standard*, nos
acceptarea le coexistentia pacific inter le duo spiritos de
Interlingua. In altere parolas, nos acceptarea le libertate de usar
variantes non-standard, ma nos non acceptarea que le variantes
non-standard afecta le standard (definite solmente per le metodologia
de IALA).

Antonielly Garcia Rodrigues

--
Archivos e disabonar: http://listserv.icors.org/archives/INTERLNG.html