Carissime amicas e amicos!

        Io continua profitante del quasi absolute silentio que ora cade super nostre Lista de Dicussiones, pro offerer vos plus un articulo que io ha publicate a mi blog, 

http://carlosasantos.imeem.com/  

re le difficultates con que uno pote confrontar se in le ardue activitate de traductor. E iste exemplo servi pro illustrar le maniera como functiona nostre labor de revision (de Bruno Zani e mie) del translation a Interlingua del 34 Cantos del Inferno, per Dante Alighieri.

Intraducibile?

  

"Der Mensch ist was er isst." - Ludwig Feuerbach (1804-1872) 

(Le homine es aquello que ille mangia.)

 

"Les fous sont aux échecs les plus proches des rois." - Mathurin Régnier (1573-1613)

(Le episcopos son al chacos le plus presso al reges.)

 

Qui jammais ha potite traducer le phrases in supra, revelante le joco de parolas celate in le vocabulos *isst* (germano) e *fous* (francese), a minus que ille / illa explica al lector que in germano *isst* (mangia) joca con *ist* (es), e que in francese *fou* (episcopo al chacos) joca con *fou* (imbecille) ?

 

Simile exemplos occurre in qualcunque altere idioma, creante insuperabile (a vices) difficultates al traductores.

 

In "Le Divin Comedia", per Dante Alighieri, pro exemplo, al verso 128 del Canto VII del Inferno, le Poeta scribe: 

 

"grand' arco, tra la ripa secca e 'l mézzo..."

 

Il conveni aqui considerar le termino mézzo.

In su traduction, al qual io ha jam alludite sur altere parte in iste blog, Bruno Zani habeva scribite:

"un arco grande intra le ripa sic e l' pure..." 

(un bon alexandrino), mais, io, per collaborar al revision de su obra, le proponeva, in cambio:

"in un grand' arco inter le ripa sic e l' medio...", 

post que a me non placeva le parola *pure* [Pathol.] pus (angl).

De bon grado Bruno acceptava mi suggestion. Totevia, heri (20.08.2007), ille me ha inviate un posta electronic, del qual io extrahe lo sequente:

 

"Iste nota va indicar te un del jocos de parolas, que abunda in le original de Dante, mais dispare in grandissime parte de tote traductiones. Io notava que tu habeva cambiate le significato del parola "mezzo" in VII-128, ubi, si tu observa ben, tu pote verificar que Dante usa un accento acute sur le e de mezzo. In italiano normalmente on non indica un accento tonic, salvo si illo cade sur le ultime syllaba o pro distinguer parolas orthographicamente similar, mais de differente pronunciation e significato. Iste usantia dispare lentemente in le prosa, gratias al clavieros del computatores, mais remane in le poesia.

Pro exemplo:

pésca, con un accento acute, indicante un vocal curte e accentuate, significa pisca (le acto o le producto del piscar), mais

pèsca, con accento grave, indicante un vocal longe e accentuate, significa un typo de fructo (peach angl).

Le mesme observation se applica a mezzo:

mézzo, con un accento acute, significa (alcun fructo) *troppo matur o corrupte / putride*, durante que

mèzzo, con un accento grave, significa *medie; le medietate, le centro* (Vide 

 

http://www.garzantilinguistica.it/interna_ita.html ).

 

Dante aqui joca con le lectores dicente que in le "mèzzo" del inferno il ha alque "mézzo", etiam secundo le regulas del inferno.

 

Tu traduction me place proque illo es comprensibile sin explicationes... mais illo non reflecte le joco que Dante face. »

 

Post leger iste message, io cercava de ameliorar *nostre* traduction, habente pervenite al sequente (versos 127/128) :

 

"Assi, nos circulava l' fede stagno, in un

grand' arco inter le ripa sic e l' medio putride,"

 

ubi, per le expression medio (medietate o centro) putride, on traduce le *mézzo* del original, alludente al *mèzzo* ora perceptibile, nonne?

 

Iste vice, io crede poter dicer lo, le joco de parolas ha essite, in alicun modo, traducite.

 

 

Multo grate pro vostre attention.



Cordialmente,



Carlos Alberto

--
Archivos e disabonar: http://listserv.icors.org/archives/INTERLNG.html