Articulo 23 Artikolo 23
1. Tote persona ha le derecto al 1. Chiu havas rajton je
travalio, al libere election de su laboro, je libera elekto de
travalio, a conditiones juste e sia okupo, je justaj kaj
favorabile de su travalio e al favoraj laborkondichoj kaj
protection contra le je protekto kontrau
disoccupation. senlaboreco.
2. Tote persona ha le derecto, sin 2. Chiu, sen ia ajn
alicun discrimination, a un diskriminacio, rajtas ricevi
salario equal pro un travalio egalan salajron pro egala
equal. laboro.
3. Tote persona qui travalia, ha 3. Chiu, kiu laboras, rajtas
le derecto a un remuneration juste ricevi justan kaj favoran
e favorabile, que assecura a ille, kompenson, kiu certigu por
assi como a su familia, un li mem kaj por lia familio
existentia conforme al dignitate ekziston konforman al homa
human, e que essera completate, si digno, kaj kiun suplementu,
necessari, per altere medios de launecese, aliaj rimedoj de
protection social. socia protekto.
4. Tote persona ha le derecto de 4. Chiu rajtas formi kaj
fundar syndicatos con alteres e de alighi sindikatojn por
affiliar se a syndicatos pro le protekto de siaj
defensa de su interesses. interesoj.
Articulo 24 Artikolo 24
Tote persona ha le derecto al Chiu havas rajton je ripozo
reposo e al tempore libere, a un kaj libertempo, inkluzive
limitation rationabile del racian limigon de la
duration de travalio e a vacantias laborhoroj kaj periodajn
pagate periodic. feriojn kun salajro.
Articulo 25 Artikolo 25
1. Tote persona ha le derecto a un 1. Chiu havas rajton je
nivello de vita sufficiente pro le vivnivelo adekvata por la
sanitate e benesser de ille ipse e sano kaj bonfarto de si mem
de su familia, que include le kaj de sia familio,
mangiar, le vestir, le habitar, le inkluzive de nutrajho,
assistentia medic e le servicios vestajhoj, loghejo kaj
social necessari; ille ha derecto medicina prizorgo kaj
al securitate in caso de necesaj sociaj servoj, kaj
disoccupation, de maladia, de la rajton je sekureco en
invaliditate, de viduitate, de okazo de senlaboreco,
vetulessa o in altere casos de malsano, malkapablo,
perdita de su medios de vidvineco, maljuneco au alia
subsistentia causate per perdo de la vivrimedoj pro
circumstantias independente de su cirkonstancoj ekster sia
voluntate. povo.
2. Le maternitate e le infantia ha 2. Patrineco kaj infaneco
le derecto a adjuta e assistentia rajtigas al specialaj prizorgoj
special. Tote le infantes, nascite kaj helpo. Chiuj infanoj,
in le maritage o nascite foras del egale chu ili naskighis
maritage, ha le derecto a equal en au ekster geedzeco, ricevu
protection social. saman socian protekton.
Articulo 26 Artikolo 26
1. Tote persona ha le derecto al 1. Chiu havas rajton je
education. Le education debe esser edukigho.La edukado estu
gratuite, al minus pro le senpaga, almenau en la
instruction elementari e elementa kaj fundamenta
fundamental. Le instruction stadioj. La elementa edukado
elementari essera obligatori. Le estu deviga. La teknika kaj
instruction technic e professional porprofesia edukado estu
debe esser generalisate; le ghenerale akirebla, kaj pli
accesso al studios superior essera alta edukado estu egale
equal pro totes, in function del akirebla por chiuj lau
meritos respective. ties meritoj.
2. Le education debe visar al plen 2. Edukado celu la plenan
disveloppamento del personalitate disvolvon de la homa
human e al reinfortiamento del personeco kaj plifortigon de
respecto al derectos human e al la respekto al la homaj
libertates fundamental. Illo debe rajtoj kaj fundamentaj
favorisar le comprehension, le liberecoj. Ghi kreskigu
tolerantia e le amicitate inter komprenon, toleron kaj
tote le nationes e tote le gruppos amikecon inter chiuj nacioj,
ethnic e religiose, assi como le rasaj au religiaj grupoj,
disveloppamento del activitates kaj antauenigu la agadon de
del Nationes Unite pro le Unuighintaj Nacioj por
mantenentia del pace. konservo de paco.
3. Le genitores ha le derecto 3. Gepatroj havas unuavican rajton
preferente de seliger le typo de elekti la specon de la edukado,
education pro lor infantes. kiun ricevu iliaj infanoj.
Articulo 27 Artikolo 27
1. Tote persona ha le derecto de 1. Chiu rajtas libere
prender parte liberemente in le partopreni la kulturan vivon
vita cultural del communitate, de de la komunumo, ghui la
fruer del artes e de participar in artojn kaj partopreni
le progresso scientific e in le sciencan progreson kaj
beneficios que resulta de illo. ghiajn fruktojn.
2. Tote persona ha le derecto al 2. Chiu havas rajton je protekto
protection del interesses moral e de la moralaj kaj materialaj
material, resultante de qualcunque interesoj rezultantaj el
production scientific, litterari o eventualaj sciencaj, literaturaj
artistic del qual ille es le au artaj produktajhoj, kiujn li
autor. autoris.
Articulo 28 Artikolo 28
Tote persona ha le derecto al Chiu havas rajton je socia
establimento de un ordine social e kaj internacia organizo, en
international in le qual le kiu la rajtoj kaj liberecoj
derectos e libertates proclamate difinitaj en chi tiu
in iste Declaration pote esser Deklaracio povas esti plene
plenmente realisate. realigitaj.
Articulo 29 Artikolo 29
1. Tote persona ha deberes verso 1. Chiu havas devojn al la
le communitate in le qual solo le komunumo, en kiu, sole, estas
eblabla
libere e plen disveloppamento de la libera kaj plena disvolvigho de
su personalitate es possibile. lia personeco.
2. In le exercitio de su derectos 2. En la uzado de siaj rajtoj
e libertates tote persona essera kaj liberecoj, chiu estu subigita
solmente submittite al sole al tiuj limigoj, kiuj estas
limitationes establite per le lege jure difinitaj ekskluzive kun la
con le unic fin de assecurar le celo certigi adekvatan
recognoscentia e le respecto del rekonon kaj respekton por la
derectos e libertates del alteres rajtoj kaj liberecoj de
e a fin de satisfacer le juste aliaj kaj por konformighi al
exigentias del moral, del ordine justaj postuloj de moralo,
public e del benesser general in publika ordo kaj ghenerala
un societate democratic. bonfarto en demokrata socio.
3. Iste derectos e 3. Tiuj chi rajtoj kaj liberecoj
libertates non potera, in estas en neniu okazo
necun caso, esser exercite efektivigeblaj kontraue al la
in opposition al scopos e al celoj kaj principoj de Unuighintaj
principios del Nationes Unite. Nacioj.
Articulo 30 Artikolo 30
Nulle disposition del presente Nenio en chi tiu
Declaration pote esser Deklaracio estu
interpretate como implicante pro interpretita kiel
un stato, pro un gruppamento o pro implico, ke iu ajn Shtato,
un individuo un qualcunque derecto grupo au persono iel ajn
de livrar se a activitates e de rajtas entrepreni ian ajn
realisar actos visante al agadon au plenumi ian ajn
destruction del derectos e agon, kiu celus detrui kiun
libertates proclamate in iste ajn el la rajtoj kaj
Declaration. liberecoj chi-ene difinitaj.
|