Car Interlinguistas:

     Ecce un commentario que io ha distribuite a un circulo
limitate de personas in januario de 1996.  On continua incontrar
multe errores in le punctuation de scripturas in interlingua (o
lo que io considera errores).  Io esserea grate pro
observationes, specialmente observationes per personas qui
cognosce ben le regulas de punctuation in un o plus del linguas
romance.
               Leland Yeager

                       LE PUNCTUATION IN INTERLINGUA

     In plure obras recente in interlingua (in grande parte
traductiones ab altere linguas), on constata pauc maestria del
principios de punctuation.  Iste principios presumibilemente non
es multo differente in interlingua que in su linguas de
controllo.  Ultra le regulas del anglese, que io crede cognoscer
assatis ben, io me refere al regulas del francese (summarisate in
Grevisse 1961, sectiones 1058-1072).  Le _Interlingua Grammar_ de
Gode e Blair discute le punctuation explicitemente solo in le
breve sectiones 16 e 52, ma le phrases illustrative in iste e
altere sectiones, como illos tractante del pronomines relative,
es compatibile con le principios que io discutera infra.  In le
textos specimen al fin del _Interlingua Grammar_ on trova anque
multo pauc del errores que io va criticar.  In le germano,
totevia, on usa le virgulas plus frequentemente que in le linguas
romance e anglese, apparentemente anque ante omne propositiones
relative e omne propositiones comenciante con "dass".  Io
commenta ora non super omne principios de punctuation ma
principalmente super le errores plus commun in interlingua,
errores in le uso de virgulas.
     Il me sembla que iste regulas debe applicar se in
interlingua--
     Usar virgulas pro delimitar propositiones explicative ma non
propositiones determinative.  ("Explicative" e "determinative"
debe esser le parolas in interlingua correspondente a su parolas
cognate in francese e espaniol--Martinez, p. 519--e a
"nonrestrictive" e "restrictive" in anglese.)  Hic io abbrevia
"explicative" per E e "determinative" per D.  Le differentia
inter le duo typos se explica melio per exemplos.
     E: Mi patre, qui nasceva in 1896, moriva in 1987.  D: Un
homine qui nasceva in 1896 pronunciava un discurso a nostre
reunion.
     E: Mi fratre Blaine, qui nasceva in 1926, moriva in 1976.
(Le proposition inter virgulas es E proque le nomine "Blaine" jam
indica del qual de mi duo fratres io parla.)  D: Mi fratre qui
nasceva in 1926 moriva in 1976; ille qui nasceva in 1929 vive
ancora.
     E: Le regina Charlotte, qui esseva le sposa del rege George
III, dava su nomine al citate de Charlottesville (Virginia).  D:
Le regina anglese qui dava su nomine al citate de Charlottesville
(Virginia) nasceva como un princessa de Mecklenburg-Strelitz e
deveniva le sposa del rege George III.
     Non inserer un virgula inter un verbo e su objecto
(=complemento) directe (ben que on debe poner virgulas ante e
post un phrase intercalate).  Exemplos: Io crede vostre conto del
evento.  Io crede que vostre conto del evento es correcte.  (Le
proposition "que vostre conto del evento es correcte" es le
objecto del verbo e non debe esser procedite per un virgula.)  Io
crede, ben que con alicun parve reservationes, que vostre conto
del evento es correcte.

     Exemplos de errores trovate in textos de interlingua (pro
sparniar sensibilitates, io non indica lor fontes):
     ... Peter Gopsill (Grande Britannia) presideva un curso
special pro le multe nove participantes, qui parlava ukrainiano e
russo. -- Le virgula es incorrecte proque le proposition
introducite per "que" es D.
     Multes adde un summa extra, quando illes paga lor abonamento
al PANORAMA. -- Virgula incorrecte; le proposition comenciante
con "quando" es D.
     Cassettas es bon pro autostudios, si on habita in regiones,
ubi on non pote incontrar se e parlar interlingua.... -- Ambe
virgulas es incorrecte proque le propositiones es D.
     Isto es le scopo de un gruppo de interlinguistas, qui va
laborar durante le automno al Universitate de Agricultura in
Praga, ubi esseva arrangiate le 12-nde conferentia de
interlingua.  -- Le prime virgula es incorrecte, le secunde
correcte.
     Ma le littera le plus intrigante esseva un littera ab un
certe Michael Powell, qui inviava a me un copia de un littera,
que ille habeva scribite al redactor de The Linguist.  -- Prime
virgula correcte, secunde incorrecte.
     Gunnar Danielsson esseva ante su retiramento un del
professores, qui utilisava Interlingua in su inseniamento....  --
Le virgula es incorrecte.
     Le organisation tchecoslovac pro interlingua collabeva,
quando Tchecoslovachia deveniva duo statos le 1 de januario 1993.
-- Le virgula es incorrecte proque le proposition con "quando" es
tanto strictemente ligate al proposition principal.
     Sex septimanas habeva passate, quando le companion retornava
a su philosopho.  -- Incorrecte pro le mesme ration.
     Piet Cleij ha colligite e justo editate 15.000 parolas, que
non se trova in le ... IED.  --Virgula incorrecte proque le
proposition es D.
     "The Linguist" ... va tosto publicar le discurso, que le
presidente del Societate Britannic pro Interlingua, Peter
Gopsill, teneva in le primavera al assemblea annual del
societate.  -- Le prime virgula es incorrecte, le alteres
correcte.
     Illa era tanto belle, que le gente se tornava in le
strata....  -- Le virgula es incorrecte proque le secunde
proposition restringe le senso del prime.
     [I]lle, qui se trovava in le mar, videva in le oculos de
illa, que illa le amava.  --  Omne virgulas es incorrecte.  Le
proposition con "qui" specifica uno ex plure juvene seniores in
le historietta, e le proposition con "que" es le objecto del
verbo "videva".
     [T]ote le seniores voleva haber [le rosa], ma solmente ille
lo haberea, qui poteva prender lo.  -- Le secunde virgula es
incorrecte proque le proposition con "qui" es D.
     E essente ora si ric, potente e satisfacte illa se trovava
ben in le vita....  -- Il debe haber un virgula post "satisfacte"
pro demarcar le parolas introductori explicative.
     August Strindberg (1849-1912), le titan litterari svedese
sin ulle comparation, es considerate como un del genios poetic le
plus productive e le plus universal, qui ha jammais vivite.  --
Le prime duo virgulas es correcte, le tertie incorrecte.
     Quando on sta al porto, ubi le naves a vapor jace, e
reguarda super le laco, on vide al latere sinistre un monte, que
es toto coperite per un juvene foreste verde, e detra illo se
trova un grande casa, edificate in forma de un aranea.  -- Le
prime, secunde, quarte, e sexte virgulas es incorrecte.
     On non poteva comprar carne, e pisce era le sol alimento,
que il habeva.  -- Le secunde virgula es incorrecte.
     Sincermente ille se habeva confidite a miss Aurett qui le
demandava ridente como ille pensava succeder le proxime etape.
-- Le proposition con "qui" es E e debe demarcar se per un
virgula.
     Ille habeva monstrate miss Aurett qui rubesceva.  -- Un
virgula es necessari pro le mesme ration.
     Ille describe, como interlingua esseva "facite preste per
linguistas renominate...."  -- Le virgula es incorrecte proque le
proposition comenciante con "como" es le objecto del verbo
"describe".
     [I]o sentiva, que ille odiava le paisanos quanto faceva
Masha.  -- Le virgula es incorrecte pro le mesme ration.
     E ille demandava con le oculos, si ille osarea salutar la.
-- Le proposition con "si" es le objecto de un verbo.
     Non totes sape, que iste gigante terrific ha anque scribite
fabulas incanttor....  -- Virgula incorrecte pro le mesme ration.


Obras Citate

Alexander Gode and Hugh E. Blair.  Interlingua: A Grammar of the
International Language.  2d ed., 2d printing.  New York: Ungar,
1971.

Maurice Grevisse. Le Bon Usage, Grammaire Francaise.  Edition de
1961.

Ramon Martinez Martinez.  Gramatica Castellana.  2d ed.  Santiago
de Cuba: Renacimiento, [1922?].