Car Martin,
Io crede que tu travalio pro diseminar information in re
le vocabulario international del lingua bel es multo
avantagiose, per favor continua lo! Gratias a Stan
nos ha un eloquente voce como tu vide, mais il ha
alteres alsi que poterea includer interessante pensatas
-- Kjell, Allan e alteres pote ben discuter le meritos
de interlingua in comparation con altere linguas
auxiliari. Anne nostre linguista per profession es
un bon(ne:) persona pro elucidar le punctos
grammatic, io crede ben que iste lista es un foro
excellente pro tal discussiones.

Bon travalio, ben facite!

Sincer e amicalmente,
Jay B.



[log in to unmask] [log in to unmask]
 http://adam.cheshire.net/~jjbowks/index.html
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 OLD MAN OF THE MOUNTAIN
Daniel Webster once said,
"Men hang out their signs indicative
of their respective trades;
shoemakers hang out a gigantic shoe;
jewelers a monster watch, and
the dentist hangs out a gold tooth; but
up in the mountains of New Hampshire ,
God Almighty has hung out a sign
to show that there He makes men."
--N.B. Perkins, c.1996
-----Original Message-----
From: Martin Lavallee <[log in to unmask]>
To: [log in to unmask]
<[log in to unmask]>
Date: Friday, February 13, 1998 9:30 PM
Subject: La avantagxoj de interlingua


>Io reinvia a mi amicos le texto que io poneva in le lista
esperantista:
>
>Karaj geamikoj,
>
>Mia estimata amiko Simono Pejno skribis:
>
>>En Azio viaj eldiroj pri latineco de sciencaj vortoj tute ne
validas.
>>Cetere, ne ef en la Germana ili validas.
>>In Asia, vostre assertiones in re latinitate de parolas
scientific >non
>es valide del toto. Cetero, illos valide non mesmo pro le
>germano.
>
>Do mi lancxis la tutan tekston de vi en la interlingua
posxtlisto kun la
>demando:
>>Qui auxiliara me?
>(Kiu helpos min?)
>
>Jen majstra respondo de Frank Mullaik, arda interlinguisto:
>Mi tradukis la plej gravan plion. Mi lasis la originalan (kaj k
ompletan)
>tekston fine de la esperanta traduko.
>Poste trovigxas la originala teksto en interlingua:
>
><<
>Kvankam multaj sciencaj vortoj en la germana estas germanaj,
ankaux
>estas aliaj vortoj kiel Elektrizita"t, Element, Manual,
Manufaktur,
>Manuskript, Mappe, Material, Materie, Mathematik, Mathematiker,
>Matrikular, Maturita"t, Maximal, Agent, Agende, Akkomodieren,
>Akklimatisieren, Akkord, extra, Extrakt, Extrem, Extremita"t,
Exzellenz,
>Exzerpt, Fabrik, Fabrizieren, Facette, Falsch, Famos,
Fanatiker,
>Familie, Fragment, extrahieren, galvanisch, Garage,
Garantieren,
>Gastrisch, Gastronom, Gastronomie, gastronomisch, Ichthyologie,
Instanz,
>Instinkt, Institutuieren, Institut, Infinit, Infant,
Interessant,
>Interdikt, Interim, Intern, Internist, Interpret, Inventar,
Inversion,
>Inzident, Kalk, Kalzium, Kamera, Kanzel, Kantor, ktp, ktp, ktp.
Eble
>niaj germanaj amikoj povas aldoni al la listo. Estas ankaux
multaj
>vortoj en la germana kiuj devenas de la latina, sed tradukitaj
kiel
>kalkaj tradukoj (calque translations, t.e. copies by tracing),
en kiu la
>variaj partoj de la latina vorto estas tradukita per
korespondantaj
>afiksoj kaj radikoj en la germana:  lat. imprimere = in +
primere > ein
>(=in) + drucken (=primere), exprimere ex + primere => aus-
(=ex-) +
>drucken (=primere), importare = in + portare => Ein (in) +
fuhren (=
>portare).
>
>Pri la germana mi ne opinias ke tiu kontrauxstaro montras konon
de la
>etimologio de pluraj germanaj vortoj.
>
>Mi ne scias la efekton de latinaj vortoj en la japana aux la
cxina.
>
>Sed interlingua ne estis kreita por servi kiel universala
lingvo. Gxi
>estas ne kreo sed elcxerpo de ekzistanta fenomeno en la
euxropaj lingvoj
>(kaj ankaux multaj aliaj lingvoj), la internacia vorttrezoro.
>
>La avantagxo por aziano studi interlingua estas ke tio kion li
lernas
>transirigxas al la ekkono de aliaj euxropaj lingvoj, speciale
la angla
>aux la hispana aux la franca. Sed mi opinias ke la maniero per
kiu oni
>instruu interlinguan al azianoj devus esti malsama ol la
maniero per kiu
>oni instruas parolantoj de la latinidaj lingvoj aux la angla
aux
>germana. Se oni instruas la analizon de la kunmetado de
interlinguaj
>vortoj kun la radikoj kaj afiksoj, eble oni pli faciligos la
lernadon al
>la azianoj.  Interlingua estas multe pli simpla ol la angla,
kaj gxi
>havas simplan gramatikon. Gxi estas simila al la angla kiam oni
volas
>studi la greklatinan vorttrezoron de la medicino (kuracarto):
oni lernas
>la latinaj afiksoj kaj radikoj kaj kiel ili kombinigxas por
formi
>medicinaj vortoj.
>
>Estas grave studi la parton de la Gramatiko de Gode kaj Blair
>pri la formado de vortoj (vortkonstruado). En tiu parto, oni
pridiskutas
>la pluraj afiksoj kaj iliaj uzado. Studo de la latinecaj
afiksoj ankaux
>helpus - aux studi la afiksojn de la angla kiuj havas ties
spurojn gxis
>la latina.
>>>
>
>Interlingua originalo:
><<
>Ben que multe parolas scientific in germano es german, il
ancora ha
>parolas como Elektrizita"t, Element, Manual, Manufaktur,
Manuskript,
>Mappe, Material, Materie, Mathematik, Mathematiker, Matrikular,
>Maturita"t, Maximal, Agent, Agende, Akkomodieren,
Akklimatisieren,
>Akkord, extra, Extrakt, Extrem, Extremita"t, Exzellenz,
Exzerpt,
>Fabrik, Fabrizieren, Facette, Falsch, Famos, Fanatiker,
Familie,
>Fragment, extrahieren, galvanisch, Garage, Garantieren,
Gastrisch,
>Gastronom, Gastronomie, gastronomisch, Ichthyologie, Instanz,
Instinkt,
>Institutuieren, Institut, Infinit, Infant, Interessant,
Interdikt,
>Interim, Intern, Internist, Interpret, Inventar, Inversion,
Inzident,
>Kalk, Kalzium, Kamera, Kanzel, Kantor, etc. etc. etc.
Possibilemente
>nostre amicos german pote adder al lista. Il anque ha multe
parolas in
>germano que es de origine latin, mais traducite como
traductiones a
>calco (calque translations, i.e. copies by tracing), ubi le
varie partes
>del parola latin es traducite per correspondente affixos e
themas in
>germano:  lat. imprimere = in + primere > ein (=in) + drucken
>(=primere), exprimere ex + primere => aus- (=ex-) + drucken
(=primere),
>importare = in + portare => Ein (in) + fuhren (= portare).
>
>Con respecto al germano io non opina que vostre antagonista
realmente
>sape le etymologia de multe parolas german.
>
>Io non sape le effecto de parolas latin e grec in japonese o
chinese.
>
>Mais interlingua non es create pro servir como un lingua pro
tote le
>mundo. Illo non es tanto un creation como un extraction de un
>phenomeno existente in le linguas europee (e multe altere
linguas
>tanto ben), le vocabulario international.  Qual usos on face de
illo
>depende super su capacitate de servir ben in ille situationes.
>Mais necun del altere linguas auxiliar de origine europee pote
servir
>ben con parlantes de linguas asian qui non sape linguas
europee.
>
>Le avantage pro un asiano a studiar le interlingua es que lo
que ille
>apprende se transfere al apprehension de altere linguas
europee,
>specialmente anglese o espaniol o francese.  Mais io opina que
le
>maniera in que on insenia le interlingua al asianos essera
differente
>que le maniera in que on insenia parlantes del linguas romance
o
>anglese o germano. Si on insenia le analyse del composition de
>parolas in interlingua a in lor themas e affixos,
possibilemente on
>va facilitar le apprehension melio pro le asiano.  Interlingua
es
>multo plus regular que le anglese, mais il ha un grammatica
simple.
>Illo es similar in anglese quando on vole studiar le
vocabulario
>greco-latin del medicina: on apprende le affixos latin e le
radices o
>themas e como illos es combinate a formar parolas medic.
>
>Ha le ido un vocabulario scientific tanto grande como illo de
>interlingua? E es iste vocabulario non latin?
>
>Il es importante a studiar le section del Grammatica de Gode e
Blair
>super le formation de parolas (word building). In iste section
>on discute le numerose affixos e lor usage.  Un studio del
affixos
>latin esserea anque de adjuta - o studia le affixos del
anglese, que
>es traciate al latino.
>>>
>
>Plej amike vin salutas,
>
>Marteno Lavalea
>
>Linguo Internaciona Ido
>http://yi.com/home/ChandlerJames/
>http://www.geocities.com/Paris/Rue/8009/idolinguo.html
>
>______________________________________________________
>Get Your Private, Free Email at http://www.hotmail.com
>