Car amicos e amicas,

E in catalano e in occitano nos ha le forma ACÍ insimul con AQUÍ.

Le prototypos SUSO e JUSO (JOSU es io!) non es comprensibile a parlantes de
espaniol.

Imbracios amical

Josu Lavin



2013/7/27 Mulaik, Stanley A <[log in to unmask]>

> Salutes Nik! e alteros!
>
> Io ha removite longe partes de nostre previe messages pro
> responder solmente a nove partes de tu  ultime message:
>
> Nik:
> >Le problema con IED es lo que illo jam ha multe variantes pro
> >le mesme parolas grammatic (o deberea io dicer "necessitates
> >grammatic"?) e nulle explanation pro le selection de
> >variantes melior pro usage in situation particular. Le
> >resultato es un usage chaotic e eclectic per usatores del
> >lingua. Si un lingua natural ha multiple variantes de parolas
> >o expressiones, le parlatores native es capace de seliger un
> >variante appropriate pro situation o contexto. Ma interlingua
> >non ha parlatores native e non ha le tradition litterari
> >significante que pote adjutar con le selection o corriger le
> >usage incorrecte. Nos ha solmente le parlatores que es native
> >in lor linguas materne natural. Necuno de illes ha latino como
> >un lingua materne e hodie latino non es un subjecto popular in
> >scholas. Le IED usa particulas latin como un varianto
> >principal pro necessitates grammatic e isto es mal proque le
> >usatores moderne de interlingua ha difficultate in le
> >selection de parolas o expressiones correcte. Un texto in
> >interlingua con multe particulas latin es minus comprensibile
> >pro lectores que non studiava interlingua previemente.
>
> In octobre de 1961 io introduceva le prime edition de un
> periodico, Le FORO, in interlingua, con multe interlinguistas de
> plure linguas auxiliar contribuente.  Mais le majoritate esseva
> in interlingua.
>
> In edition nro. 2 de novembre de 1961 io scribeva un essayo
> "Le question del particulas in interlingua."
>
> In aquelle essayo io scribeva:
>
> "Le problema de seliger un collection de particulas pro usar
> le vocabulario de interlingua existe in le facto que nulle suggestiones
> es facite super le maniera de facer le selection.  Al autor remane
> le decision. Isto ha resultate in tal mixturas curiose del
> latino classic e le romance regional como exemplificate per
> iste phrase: "*Celle libros *sur le tabula *ibi es *nimis difficile
> a leger, *sed il es anque importante haber *alicun cognoscimento de
> lor contentos." A me isto ha parite como nihil altere que un
> incongruitate choccante, e illos illustra como il ha nulle ordine
> o systema in le selection de particulas, pois que toto es hasardo.
> In iste caso le lingua que pretende esser basate super regulas
> totalmente scientific se monstra totalmente incapace solver
> un problema multo basic que va influentiar le apparentia e forma
> del lingua a su punctos le plus frequentemente applicate.
> Esque il es possibile fcer un selection rational e objective?"
>
> Io nota que io ha preoccupate me con iste problema durante un
> multe longe tempore.
>
> E mesmo in 1961 io esseva scribente [sic] essentialmente le
> mesme argumentos pro 'aquelle' e 'aqui' basate super lo que io
> da hodie.  Io cercava altere linguas romance, como provencial
> (que es multo similar in su particulas al occitano).  Io habeva
> discoperite in un libreria de libros usate in Nove York le
> classic "Éléments de linguistique romane" per Bourciez e su
> filio, que esseva un detaliate etymological historia del linguas
> romance.  E il esseva in aquello que io trovava como 'aquelle'
> e 'aqui' poterea esser prototypos.
>
> Io suggereva que pro solver iste problema on usa le principios del
> eligibilitate (le regula de tres) e le prototypos pro determinar le
> formas.  Quando il non ha tres variantes in le linguas romance del
> original quatro linguas fontal, io usarea technicas supplementari,
> (a) cerca altere linguas romance (io usava provencial) (b) examina
> le moderne variantes e selectionar le un basate super elementos
> jam international e le plus comprensibile e forma un 'prototypo'.
>
> Io concludeva con un lista de particulas acceptabile secundo iste
> technicas:  a, a causa de, al- alco, alcun, alcuno, alquante, alora,
> altere, a minus que, ancora ante, aquelle, assi, aqui, avante,
> benque, cata, circa, como con contra, cuje, -cunque, de, de maniera
> que depois, donde, durante, e, ecce, ergo, foras de, forsan,
> illac [la], le qual, lo que, mais, malgrado, mesme, mesmo, minus,
> multe, ni ... ni, necun, no! non, non ancora, non es ver?
> nonobstante, nulle, nunquam, o, ora, in tote partes, in necun parte,
> pauc,per, plure, plus,plus tosto, post, pois, pois que, potesser,
> presso, pro, proque, qual, qualque, qualcuno, quando, quante,
> que, qui, retro,salvo, satis, secundo, semper, si sia, sin, sub,
> subtus [subto], super, supra, tal, tamben, tante, tanto, tosto,
> tote, totevia, trans, ubi, ultra,(de+) usque [fin a, fin que],
> verso, via, in vista de.
>
> Iste lista es multo similar al final lista de 184+ que io ha
> producite in 1998. Le ultime studio esseva plus rigorose con
> scrupulose examination del variantes in le 5 linguas romance.
>
> In mi libro "Interlingua Grammar and Method" io ha un appendice
> super cata un de iste particulas e lor derivation del linguas
> romance moderne.  Iste libro ha 377 paginas e es disponibile
> de Amazon.com pro circa $18.
>
> Assi, tu paragrapho in alto es multo similar a mi vista ora e in 1961.
>
> >Parve deviationes in le usage de parolas grammatic es facile
> >a comprender pro usatores con experientia. Alsi io crede que
> >on pote usar le vocabulario de interlingua con particulas
> >grammatic que es absolutemente differente del particulas de
> >IED e le texto in interlingua remanera comprensibile. Le
> >question practic es que nos pote facer pro facilitar
> >interlingua pro lectores sin experientia in interlingua? Io
> >crede que le solution practic es usar minus de varietate in
> >particulas, usar particulas plus moderne (non latin) e usar
> >particulas que pote ser trovate in le IED e altere
> >dictionarios.
>
> Ben, mi libro es basate super le particulas prototypic basate
> super le linguas romance moderne, e es un effortio pro presentar
> les con un introduction a interlingua e le methodo detaliate de
> su formulation. Assi novicios ha un fonte in que illes pote
> apprender iste particulas in apprender interlingua.  Io ha tamben
> revisionate le IED con le cambios necesse, e isto es disponibile
> de me direcemente super un CD.  Il es multo simple facer iste cambios
> in nostre dictionarios hodie a causa de computatores.  Nos ha
> necun necessitate de esser restringite al prime dictionarios
> de 63 annos de retro.
> >
> >Le derivation de nove particulas grammatic pro interlingua
> >del nove linguas supplementari (gratias a tu correction de mi
> >error con le parola "auxiliari") es un carga
> > intellectualmente interessante ma inutile pro le
> >avantiamento de interlingua.
>
> Isto es superficial. Interlingua esseva create con le idea que
> illo esseva disveloppate con methodos scientific e objective,
> proque IALA credeva que isto esseva necesse pro validar le
> resultato in le oculos del leaders de governamentos e
> societate pro obtenir lor acceptantia.  Iste observation que
> tu face es anti-scientific e contra le philosophia fundamental
> de su formulation. E illo es un impedimento al avantiamento
> de interlingua como le validate commun hereditage lexic roman del
> linguas del occidente.  Es isto realmente lo que tu vole presentar
> al mundo, un lingua que contradice su basic pretentiones al
> scientia in le interlinguistica?
>
> Como un scientista, io pote cambiar mi mente quando il ha
> evidentia que un altere solution es melior secundo le evidentia
> de experientia. Io non comprende proque iste idea es tanto
> alien a intellectuales como tu.  Con iste methodo nos pote
> resolver le problemas del particulas un vice pro semper.
> Per isto io refere a haber un methodo objective pro resolver
> iste questiones.  Le formas possibilemente va cambiar con
> nove evidentia, mais rarmente.
>
> [deletiones]
>
> >Il ha un adverbio in interlingua "qui" (= hic, ci) = [en]
> >here.
> >Tu "aqui" non es prototypic, illo es simplemente "a + qui" =
> >[en] to here. Vide le exemples in le IED pro parolas "hic" e
> >"ci": usque (a) hic = usque a ci.
>
> De ubi proveni le -qu- in *ad+(h)i(c) = aqui???
>
> Io al minus usa fontes authoritative linguistic e non usa
> amateuresc speculationes como tu 'a + qui'.  'qui' veni del
> italiano moderne.
>
> Isto non es como on determina un prototypo.  Si il vos place,
> comprar mi libro e apprender le maniera in que illos es
> trovate.
>
> L. (h)ic, F. ici, It. qui E. aqui  P. aqui Cat. aqui Occ. aqui
> Prov. aqui, Rom. aci, aici, Romansh qua < eccu+hac,
>
> Pro determinar le prototypo on debe saper le maniera in que
> transformationes phonemic regular habeva occurrite in le
> evolution de un lingua commun a in varie linguas filial.
> Cata lingua pote monstrar unic formas de transformation, e
> on debe saper istos pro retroformar le prototypo.
>
> In latino vulgar 'hic' esseva pronunciate (h)i(c), con le litteras
> in ( ) non sonate.  Assi, nos debe apprender de ubi veniva le
> a- e le -qu-, o le -c-.
>
> Sovente il ha in le latino classic parolas que on pote combinar
> con 'hic' pro producer un possible ancestre.  Nos trova in latino un forma
> 'ecce', e in latino vulgar in le sud 'eccu(m).
>
> Linguistas es de accordo que  il ha in latino vulgar formas como
> *ecce+(h)i(c) (in nord de francia) e '*eccu+(h)i(c) in italia , le
> sud de Gallia e le iberian peninsula e in le region de romania.
> 'ecce' e 'eccu' esseva usate a diriger le attention verso alque,
> como 'vide!', 'reguarda!'
>
> Durante que '(h)i(c) deveniva plus e plus debile le 'ecce' o
> 'eccu' esseva usate pro reinfortiar le sequente -i. De plus in
> Italia e Francia ec- esseva perdite  como un regular apherese
> (perdita del sono initial de un parola) in parolas comenciante
> con e-.  Assi (ec)cu+ 'i' => 'qui' in italian. Similarmente in
> francese il habeva perdita de e- de 'ecce'-> ce +i -> ci. In
> antique francese 'ci' esseva precedite per iluec, iluec + ci =>
> ici.  iluec < lat. illoc = la.
>
> Equalmente in latino vulgar esseva le uso de 'atque' como un
> director de attention que functionava a vices como 'eccu'.
> 'atque' in latino esseva semper usate ante vocales in le sequente
> parola. Assi atque+(h)i(c) -> accu+i => aqui. Le -t- es assimilate
> al -qu- sequente.
>
> Un alternative theoria es que eccu+hic -> qui, alora isto ha devenite
> debile e il esseva necesse de refortificar lo de novo con un variante de
> atque, 'ac', que es semper usate ante consonantes al comenciamento de
> un parola sequente.  Assi 'ac' + 'qui' => *aqui.  E isto es le prototypo
> de que le variantes similar de 'aqui' ha descendite in le linguas sud
> romance.
>
> Le romanian 'aci' es derivate de atque +(h)i(c) o ac + qui con qui <
> (ec)cu+(h)i(c) => aqui.  In romanian parolas latin con -qu- = /kw/
> ante -e- o -i- deveniva /tch/, scribite -ce- o -ci-.
>
> Assi le methodo de derivar le prototypo reverte le direction de inferentia,
> e in cata caso de parolas que es variantes de un commun ancestre, tracia le
> sentiero in le direction opposite del causation al causa commun.
>
> Tu pote apprender de jocar le joco de determinar le prototypos.  Il ha in
> le rete dictionarios etymologic in le varie linguas del academias o altere
> authoritative fontes.
>
> Fr.:
> http://atilf.atilf.fr/dendien/scripts/tlfiv4/showps.exe?p=combi.htm;java=no
> ;
> It.: http://www.etimo.it/?pag=hom
> Esp.:http://www.rae.es/rae.html
> Ptg.:http://www.priberam.pt/dlpo/default.aspx?
> Cat.:http://diccionari.cat/
> Occ.:http://www.panoccitan.org/diccionari.aspx
>
> Avertimento: le prototypos sovente date in le dictionarios ordinari
> es usualmente formas latin, que es plus remote que lo que nos vole.
> Rememora que le prototypo debe esser le plus proxime a tote le
> variantes eligibile, con le condition que un characteristica de un
> sol variante non pote determinar le forma del prototypo.  Iste condition
> esseva requirite pro facer le solutiones minus 'archaic'. Assi nos
> debe usar principios de analyse del transformation de phonemas in le
> catena causal inter le forma latin classic e le moderne forma.
>
> Il ha plure libros super le comparative linguistica del linguas romance,
> mais io es troppo fatigate facer lo ora.
>
> Il ancora ha possibilitates con te si nos pote inseniar te a functionar
> professionalmente.
>
> Amicalmente e con sperantia,
>
> Stan Mulaik
>
>
> --
> Pro leger le archivos e pro modificar o cancellar le subscription:
> http://listserv.icors.org/archives/interlng.html
>


--
Pro leger le archivos e pro modificar o cancellar le subscription:
http://listserv.icors.org/archives/interlng.html