>Martinet: "Io pensa que le affaire ha essite
>ben concludite per le libro de Detlev
>Blanke. ["Internationale Plansprache" -DH]
>Lassa me explicar plus precisemente, que
>quando io veniva a IALA, il habeva jam
>un equippa extensive sub le direction de Gode;
>illo consisteva de linguistas de origine german
>qui habeva como principio que extraher un lingua
>auxiliar conducerea al elaboration de un lingua
>romanic, ab un latino commun del quinte seculo.
>Pro dar un character scientific a ille activitate,
>ille philologos-romanista dava passos pro
>regressar al passato del momento quando
>un forma identic pro italiano, espaniol,
>portugese, francese e romaniano poterea
>esser trovate. Lor idea vermente consisteva
>de lo sequente: Destruer le hegemonia franco-
>anglese in favor del linguas sud-romanic, proque
>illes qui habeva anteriormente create linguas
>como Occidental, Novial et alteres, naturalmente
>pensava que: "Si un parola existe in francese e
>anglese, illo debe esser un bon candidato".
On pote interpreta isto in plure manieras.
"Destruer le hegemonia franco-anglese in favor
del linguas sud-romanic," pote significar solmente
que le linguas sud-romanic alora habeva un equal
contribution con le anglese e le francese post que
illes habeva pauc influentia previemente. Illo
non significa que le linguas sud-romanic esseva
dominante. De facto le methodologia de usar le
anglese, francese, italiano, e espaniol/portugese
non favora solmente un de istos. Del altere latere
que le latino esseva le fonte del predominantia del
prototypos es consistente con dicer que interlingua
(basate super iste prototypos) es "sud romanic".
Totevia, il es le latino que es le base pro le
majoritate de parolas international, mesmo inter
le germanos, russos, anglese e scandinavianos.
Io sape que le accusation que interlingua es 'sud-romanic' es
facite per le occidentalista Bob Petry, e io crede que ille
basa iste idea super un crude interpretation del remarca a
suso de Martinet.
>Quando io arrivava, io comprendeva un
>studio del problema ab un puncto de vista
>alco differente. Le puncto de vista traditional
>del naturalistas, in le mesme vena de Edgar
>de Wahl, le creator de Occidental, consisteva
>in le combination de un structura simple con
>le maxime internationalitate.
Apparentemente Martinet non habeva un plen appreciation del
remarcabile structura de affixos de latino que esseva
incorporate in formas regular in le serie derivational de
familias de parolas in interlingua. Mais istos esseva
equalmente extracte como prototypos e es a nostre disposition.
In isto io crede que Dr. Gode habeva su disaccordo con
de Wahl. Gode ha asserite que de Wahl esseva
troppo sub le influentia del schematicismo de
esperanto in commenciar con le idea de un schema
de affixos e radices de que tote parolas es derivate.
Gode lassava le linguas contribuente revelar le
structura natural de lor serie derivational. E illo
es generalmente multo regular. E le structura es
natural per se.
> Que facer in
>quanto a _rediger-redaction_? Ecce son le
>problemas central que esseva elaborate.
Isto ha essite le preoccupation de Edgar de Wahl in
formular su "Regula de de Wahl". Le problema esseva
que le radices in le infinitivos de verbos non
habeva exactemente le mesme formas como lor derivativos.
P.e. "rediger-redaction", "conciper-conception",
"scriber - scriptura, scripto, descriptive, etc.."
De Wahl ha fortiate le verbos e derivativos super un
lecto de Procrustes pro facer un simple systema de
derivation. Per exemplo, ille ha decidite que le
parola "leger" debe esser "leer" a fin que ille poteva
evitar addition de regulas a su systema de derivation.
Le resultato esseva un serie como "leer", "let", "letor",
"letur", "leible". Similarmente "scriber - scripto" deveniva
"scrir", "scrit", "scritur", "scritor". Isto es un
pauc del casos 'innatural' create per iste systema.
In multe respectos illo ha succedite in derivar parolas
'natural'.
Le problema del puncto de vista de Gode esseva que isto
esseva innecesse. Le supponite difficultate in apprender
le vocabulario es un exaggeration. Le majoritate del
potential usatores del lingua auxiliar va semper saper le
formas (o formas similar) in le serie in lor proprie linguas.
Il esseva melior solmente a remaner fidel al factos linguistic
e representar le formas naturalmente. E Gode poteva pretender
que questiones de simplicitate e facilitate de apprehension
non esseva relevante in le formulation de interlingua de toto.
Si on voleva simplificar le apprension del transformation de
radices del infinitivos a formas in derivativos (le caso del
participios passate irregular), il ha regulas alquanto
plus complexe que le tres regulas de de Wahl, mais illos non
es regulas grammatic, mais simplemente regulas pedagogic,
pro facilitar le memorizaton. Istos es date similarmente in
tres regulas in multe textos de interlingua.
>Paucos sapeva que le momento quando io
>partiva, Gode esseva al puncto de
>facer le mesme cosa. Vidente mi partita
>como un opportunitate pro le promotion
>de altiar su puncto de vista, ille decideva
>non dimitter. Si io habeva partite duo
>menses depois, le situation probabilemente
>haberea cambiate completemente.
Si, Gode diceva a me que a iste mesme tempore ille
justo habeva recipite un position in le facultate
al Universitate Vanderbilt pro le subsequente anno.
Io non pensa que le sol motivation esseva pro
"altiar su puncto de vista". Illa debeva pagar le
un bon salaria, e illa debeva non interferir in su
labor e decisiones. (Illa habeva un reputation de
interferir--illa laborava illa mesme al mesme bureau
con su assistante Hugh Blair). In un senso io crede que
ille sentiva un obligation a tote le labor que ille e
su personal de linguistas habeva facite a guidar le
effortias a lor completion. Sin ille, Sra. Morris
habeva necuno qui esseva bastante familiar con tote
le labor. De plus ille esseva un professional in
rediger obras de referentia e sapeva lo que debe esser
facite. E io crede que Dr. Gode credeva que su
approche que ha guidate le linguistas de IALA del
comenciamento esseva le approche le plus respectabile
de un puncto de vista intellectual e linguistic.
Stanley Mulaik
|